Xét nghiệm anti Xa
theo dõi điều trị kháng đông heparin & DOACs

.

Tại sao cần sử dụng xét nghiệm anti Xa theo dõi điều trị kháng đông heparin & DOACs?

Như chúng ta đã biết, thuốc kháng đông hiện đang thường được sử dụng chia làm 3 loại chính:

  1. Heparin (chuẩn và trọng lượng phân tử thấp), và giống heparin.
  2. DOACs (kháng đông trực tiếp yếu tố đông máu đường uống).
  3. Với nhóm kháng Vitamin K đã có INR là xét nghiệm theo dõi.

Với Heparin, cơ chế tác động đều thông qua antithrombin, kích thước heparin khác nhau dẫn đến khả năng ức chế khác nhau. Với Heparin chuẩn thì đích tác động tại yếu tố X và cả yếu tố II. Trong khi Heparin trọng lượng phân tử thấp thì tác động chuyên biệt chủ yếu trên yếu tố X.

Khi sử dụng Heparin, nguy cơ HIT thường là mối lo ngại của bác sĩ lâm sàng. Vì thế việc theo dõi hoạt lực của Heparin là rất cần thiết và bắt buộc. Có thể sử dụng ACT, aPTT, hoặc anti Xa; tùy mục đích điều trị của bác sĩ mà lựa chọn loại xét nghiệm nào phù hợp.

Với anti Xa và aPTT, nghiên cứu của Nicole và cộng sự vào năm 2020 bên dưới cho thấy: “Việc theo dõi UFH bằng anti Xa dẫn đến thời gian điều trị kháng đông nhanh hơn và ít chỉnh liều hơn so với theo dõi bằng aPTT”.

tai-sao-can-su-dung-anti-xa-theo-doi-dieu-tri-khang-dong-heparin-doacs

Thật vậy, với aPTT sẽ không đo được nồng độ trực tiếp của Heparin. Bên cạnh đó aPTT của các hệ thống máy khác nhau cho ra những kết quả khác nhau. Cũng như kết luận về việc không có sự tuyến tính cụ thể giữa giá trị của 2 giá trị xét nghiệm aPTT và anti Xa khi theo dõi song song (Byun JH, Jang IS, Kim JW, Koh EH. Establishing the heparin therapeutic range using aPTT and anti-Xa measurements for monitoring unfractionated heparin therapy. Blood Res. 2016;51(3):171-174. doi:10.5045/br.2016.51.3.17).

Với DOACs tuy không cần theo dõi thường xuyên, nhưng trong một số trường hợp cần kiểm soát chặt chẽ nồng độ thuốc, chúng ta cần tuân thủ sử dụng xét nghiệm anti Xa để theo dõi nồng độ DOACs. Đó là những tình huống đặc biệt như cấp cứu, phẫu thuật xuân lấn trong vòng 24h, bệnh nhân béo phì, phụ nữ có thai, trẻ em, hoặc các bệnh nhân có nguy cơ tương tác thuốc …

Để thông tin rõ hơn về việc sử dụng anti Xa trong theo dõi kháng đông, chúng ta cùng nghe lại bài chia sẻ của PGS.TS.BS Huỳnh Nghĩa, trưởng bộ môn Huyết Học, đại học Y Dược TP HCM trong hội nghị tim mạch phía năm 2021:

MediGroup Việt Nam – Partner for life.
Đối tác độc quyền của Tập đoàn STAGO tại Việt Nam và Campuchia.
☎ + 84 28 39 333 188
💻 Youtube: MediGroup Vietnam
🌏 website: http://medigroupasia.com